Jeszcze Polska nie zginęła?

Czy dzisiejsze społeczeństwo polskie byłoby zdolne do zrywu powstańczego, gdyby zostało postawione w sytuacji, jaka miała miejsce w roku 1830? Odpowiadam, że nie.
Obecne polskie społeczeństwo różni się zasadniczo od tego sprzed 180 lat. W początkach XIX wieku przede wszystkim warstwa szlachecka miała świadomość narodową. W tę warstwę uderzały kolejno skutki powstań listopadowego, styczniowego, warszawskiego, wywózki na Sybir, druga wojna światowa, prześladowania reżimu komunistycznego po wojnie oraz liczna emigracja. Obecnie warstwa szlachecka praktycznie nie istnieje. Większość Polaków ma pochodzenie chłopskie.
Stan szlachecki, przed wybuchem powstania listopadowego, to obywatele pamiętający czasy Pierwszej Rzeczpospolitej, czasy wielkiej wolności w Polsce. Oni po utracie przez Polskę niepodległości mieli olbrzymią świadomość tego, co utracili. Powstańcy wiedzieli, że ryzykują swoje majątki – dobra wypracowane przez wiele pokoleń wstecz. Zdawali sobie sprawę, że w razie niepowodzenia powstania stracą swoje majątki i będą narażeni na zesłanie. Byli jednak gotowi poświęcić swoje życie dla odzyskania wolności i suwerenności narodu.
Obecnie Polacy myślą raczej o tym co tu i teraz. Nie chcą przejściowego pogorszenia swoich warunków materialnych dla lepszej i bezpieczniejszej przyszłości swoich dzieci i wnuków. Poza tym wielu młodych, wykształconych Polaków wyjeżdża za granicę i nie ma dla nich dużego znaczenia, czy wykorzystują swoje talenty dla Polski, czy dla jakiegoś innego kraju. W Polsce obecnie wykorzystuje się rezerwy pieniężnie, bieżące składki emerytalne i zaciąga się kolejne pożyczki, byle tylko nie spadła stopa życiowa. A o przyszłości ani o długoterminowym planie się nie myśli. Dlatego Polacy o dzisiejszej świadomości narodowej, nie podjęliby się trudu powstańczego.
Jeśli Polaków nie kształtuje dziś myśli historyczna ani wspomnienia o wielkiej i silnej Polsce, to co nas kształtuje? W dużej mierze są to treści propagowane przez obecne środki masowego przekazu, dalekie od wspomnianych idei. Przez ostatnich parę lat media starają się głównie bawić odbiorców, nakłaniać do korzystania z życia, chronić przed wnikliwym analizowaniem sytuacji gospodarczej i międzynarodowej. Media odradzają samodzielne myślenie, często wyśmiewają tradycję i patriotyzm. Wobec ich wpływu idea powstania nie znalazłaby dzisiaj wystarczającego poparcia w narodzie.